جملات شرطی در زبان آلمانی

جملات شرطی درزبان آلمانی، جملاتی هستند که شامل یک شرط (wenn-Satz) و یک نتیجه (Hauptsatz) می‌شوند. سه نوع اصلی جملات شرطی داریم. در ادامه، با ساختار و کاربرد هر یک به همراه مثال آشنا خواهیم شد.
قبل از اینکه به یادگیری جملات شرطی ادامه دهید اگر هنوز با جملات خبری در آلمانی و جملات سوالی در آلمانی آشنا نیستید، ابتدا آنها را یاد بگیرید و به‌ طور کامل تمرین کنید.

اگر ساکن تبریز هستید یا تمایل دارید در کلاس‌های آنلاین زبان آلمانی شرکت کنید، پیشنهاد می‌کنیم با آموزشگاه زبان آلمانی در تبریز آشنا شوید و مسیر یادگیری این زبان را به‌صورت اصولی آغاز کنید.

انواع جملات شرطی در زبان آلمانی

جملات شرطی در زبان آلمانی (Konditionalsätze) 3 نوع هستند:

1. جملات شرطی نوع اول: شرایط واقعی و ممکن
2. جملات شرطی نوع دوم: شرایط غیرواقعی در حال یا آینده
3. جملات شرطی نوع سوم: شرایط غیرواقعی در گذشته

نوع اول: جملات شرطی واقعی و ممکن در زبان آلمانی

• جملات شرطی واقعی در زبان آلمانی به موقعیت‌هایی اشاره دارند که واقعی هستند یا می‌توانند به‌ صورت واقعی اتفاق بیفتند.
• این جملات معمولاً با استفاده از کلمه‌ ربط wenn (اگر) ساخته می‌شوند و از زمان حال یا آینده صحبت می‌کنند.

ساختار جملات شرطی واقعی

1. جمله اصلی: این بخش نتیجه‌ شرط را بیان می‌کند و معمولاً با فعل در حالت خبری می‌آید.
2. جمله شرطی: این بخش شرط را بیان می کند و با wenn شروع می‌شود. فعل در این بخش نیز معمولاً در حالت خبری است.

✅ فرمول کلی: Wenn + جمله شرطی (با فعل در انتها) + جمله اصلی

💡 مثال‌ها:

1. شرط در زمان حال

• Wenn ich Zeit habe, gehe ich ins Kino اگر وقت داشته باشم، می‌روم سینما.
• توضیح: در این مثال، داشتن وقت یک موقعیت واقعی و ممکن است.

2. شرط در زمان آینده

• Wenn es morgen regnet, bleibe ich zu Hause اگر فردا باران ببارد، در خانه می‌مانم.
• توضیح: بارش باران یک احتمال واقعی است و نتیجه آن یک تصمیم منطقی و قابل انجام است.

3. شرط در حالت عمومی یا عادت

• Wenn ich müde bin, trinke ich Kaffee اگر خسته باشم، قهوه می‌خورم.
• توضیح: این جمله به یک موقعیت تکرارشونده اشاره دارد که همیشه ممکن است اتفاق بیفتد.

✅نکات مهم 

ترتیب جمله‌ها:

• می‌توان جمله شرطی با wenn را اول آورد و سپس جمله اصلی، یا برعکس.
• اگر جمله شرطی ابتدا بیاید، بعد از آن باید ویرگول قرار دهید.
• مثال: Ich gehe ins Kino, wenn ich Zeit habe می‌روم سینما اگر وقت داشته باشم.

فعل در حالت خبری: چون این جملات واقعی هستند، از حالت Konjunktiv (تخیلی) استفاده نمی‌شود.

زمان‌ها: معمولاً زمان جمله شرطی و جمله اصلی با هم هماهنگ هستند (مثلاً هر دو در زمان حال یا هر دو در زمان آینده). 

در جملات شرطی، استفاده از افعال مودال مانند könnte بسیار رایج است. برای آشنایی با این افعال، مقاله افعال مدال در زبان آلمانی را بخوانید.

نوع دوم: جملات شرطی آلمانی غیرواقعی در حال یا آینده

• جملات شرطی غیرواقعی در زبان آلمانی به موقعیت‌های خیالی، فرضی یا غیرممکن اشاره دارند و برای بیان آرزوها، احتمالات غیرواقعی یا شرایطی که در واقعیت اتفاق نمی‌افتند، به کار می‌روند.
• این جملات در زبان آلمانی، با استفاده از حالت Konjunktiv II ساخته می‌شوند و معمولاً با wenn (اگر) آغاز می‌شوند.

ساختار جملات شرطی غیرواقعی (حال یا آینده)

1. جمله شرطی: با wenn شروع می‌شود و فعل در حالت Konjunktiv II می‌آید (معمولاً در آخر جمله قرار می‌گیرد).
2. جمله اصلی: نتیجه‌ شرط را نشان می‌دهد و فعل هم در Konjunktiv II است.

✅فرمول کلی: Wenn + Konjunktiv II + جمله اصلی با Konjunktiv II

ساخت Konjunktiv II:

برای ساختن Konjunktiv II، معمولاً از شکل گذشته‌ ساده (Präteritum) فعل شروع می‌کنیم و تغییراتی مثل Umlaut یا تغییر در انتهای فعل را به آن اضافه می‌کنیم.

تغییرات Umlaut معمولی در زبان آلمانی:

1. a → ä
2. o → ö
3. u → ü

برای افعال رایج:

• haben → hätte (اگر داشتم)
• sein → wäre (اگر بودم)
• werden → würde (اگر می‌شدم)

برای سایر افعال:

معمولاً از würde + مصدر استفاده می‌شود (مثل würde gehen = می‌رفتم).

💡مثال‌ها:

1. شرط غیرواقعی در حال

• Wenn ich reich wäre, würde ich ein großes Haus kaufen اگر ثروتمند بودم، یک خونه بزرگ می‌خریدم.
• توضیح: این جمله فرض می‌کند که من الان ثروتمند نیستم، پس یک وضعیت خیالی است.

2. شرط غیرواقعی در آینده

• Wenn es morgen nicht regnen würde, könnten wir spazieren gehen اگه فردا بارونبارید، می‌توانیم بریم پیاده‌ روی.
• توضیح: این جمله فرض می‌کند که احتمالاً فردا باران می‌بارد، ولی ما داریم یک حالت خیالی را تصور می‌کنیم.

3. آرزوی غیرواقعی

• Wenn ich mehr Zeit hätte, würde ich Deutsch besser lernen اگه وقت بیشتری داشتم، آلمانی رو بهتر یاد می‌گرفتم.
• توضیح: چون من الان وقت کافی ندارم، این فقط یک آرزوی خیالی است.

✅نکات مهم 

ترتیب جمله‌ها:

• مشابه جملات شرطی واقعی، می‌توانید جمله شرطی با wenn را در ابتدا یا انتهای جمله بیاورید.
• اگر wenn اول باشد، باید ویرگول بیاید: Ich würde ein großes Haus kaufen, wenn ich reich wäre

استفاده از würde:

• برای اکثر افعال در Konjunktiv II، به‌ویژه در زبان محاوره، از würde + مصدر استفاده می‌شود، چون ساختن Konjunktiv II برای همه افعال ساده نیست.

• مثال: Wenn ich schneller laufen würde, könnte ich den Bus erreichen اگر سریع‌ تر می‌دویدم، می‌توانستم به اتوبوس برسم.

تفاوت با جملات واقعی:

در جملات شرطی واقعی، از Präsens استفاده می‌شود (مثل Wenn ich Zeit habe, gehe ich ins Kino)، ولی در جملات غیرواقعی، از Konjunktiv II برای نشان دادن خیالی بودن استفاده می‌شود.

فرق حال و آینده در جملات غیرواقعی:

• حال: به چیزی اشاره دارد که اکنون غیرواقعی است . مثل Wenn ich reich wäre
• آینده: به یک موقعیت فرضی در آینده اشاره دارد، اما چون غیرواقعی است، باز هم از Konjunktiv II استفاده می‌شود.  مثل Wenn es nicht regnen würde
• مثال: Wenn ich schneller laufen würde, könnte ich den Bus erreichen اگر سریع‌ تر می‌دویدم، می‌توانستم به اتوبوس برسم.

نوع سوم: جملات شرطی آلمانی غیرواقعی در گذشته

• جملات شرطی آلمانی غیرواقعی در گذشته به موقعیت‌هایی اشاره دارند که در گذشته اتفاق نیفتاده‌اند و اکنون به‌صورت فرضی یا خیالی به آن‌ها نگاه می‌کنیم.
• این جملات معمولاً برای بیان چیزهایی به کار می‌روند که می‌توانستند متفاوت باشند، ولی در واقعیت چنین نشدند.
• برای ساخت این جملات در زبان آلمانی از حالت Konjunktiv II در زمان گذشته کامل (Plusquamperfekt) استفاده می‌شود.

ساختار جملات شرطی آلمامی غیرواقعی در گذشته

1. جمله شرطی: با wenn شروع می‌شود و فعل در حالت Plusquamperfekt Konjunktiv می‌آید (فعل کمکی haben یا sein در Konjunktiv II + قسمت سوم فعل).
2. جمله اصلی: نتیجه‌ فرضی را نشان می‌دهد و معمولاً از würde در Konjunktiv II به همراه haben یا sein + قسمت سوم فعل استفاده می‌شود.

✅فرمول کلی: 

• Wenn + Plusquamperfekt Konjunktiv + würde + haben/sein + Partizip II
•  اگر+ حالت گذشته کامل خیالی + می‌توانستم/می‌شد + داشتن/بودن + حالت سوم فعل

ساخت Plusquamperfekt Konjunktiv:

برای ساخت این حالت:

1. از فعل کمکی haben یا sein در Konjunktiv II (hätte/wäre) استفاده می‌کنیم.
2. سپس به آن، قسمت سوم فعل (Partizip II) را اضافه می‌کنیم.

💡مثال‌ها:

1. ich hätte gemacht من انجام داده بودم
2. ich wäre gegangen من رفته بودم

💡مثال‌ها:

1. شرط غیر واقعی در گذشته

• Wenn ich gestern mehr Zeit gehabt hätte, hätte ich dich besucht اگه دیروز وقت بیشتری داشتم، می‌اومدم دیدنت.
• توضیح: من دیروز وقت نداشتم، پس این یک موقعیت خیالی است.

2.نتیجه‌ متفاوت در گذشته

• Wenn wir schneller gefahren wären, hätten wir den Zug erreicht اگه سریع‌تر رانندگی کرده بودیم، به قطار می‌رسیدیم.
• توضیح: ما سریع نرفتیم و قطار را از دست دادیم، حالا داریم فرض می‌کنیم.

3. پشیمانی از گذشته

• Wenn ich damals fleißiger gelernt hätte, würde ich jetzt besser Deutsch sprechen اگه آن موقع سخت‌تر درس خوانده بودم، الآن آلمانی را بهتر حرف می‌زدم.
• توضیح: این جمله ترکیبی از گذشته (شرط) و حال (نتیجه) است که نشان می‌دهد چگونه گذشته بر حال اثر گذاشته است.

✅نکات مهم 

ترتیب جمله‌ها:

• مثل سایر جملات شرطی، می‌توانید جمله شرطی با wenn را در ابتدا یا انتهای جمله بیاورید.
• اگر wenn اول باشد، باید ویرگول (Komma) بیاید:  Hätte ich dich besucht, wenn ich mehr Zeit gehabt hätte

استفاده از würde در جمله اصلی:

در جمله اصلی، برای نشان دادن نتیجه‌ فرضی، معمولاً از würde + haben/sein + Partizip II استفاده می‌شود. اما گاهی فقط hätte + Partizip II هم کافی است.