برای توصیف مکان و جهت از حروف اضافه مکانی در آلمانی استفاده می‌کنیم. این حروف اضافه بسته به اینکه بخواهیم یک موقعیت ثابت را نشان دهیم، به سمتی حرکت کنیم یا از جایی دور شویم، متفاوت هستند. بعضی از آن‌ها فقط با Dativ می‌آیند، بعضی فقط با Akkusativ، و برخی هم می‌توانند بسته به اینکه جمله درباره حرکت باشد یا یک مکان ثابت با هر دو به کار بروند.
در ادامه همه حالت های حروف اضافه مکانی در زبان آلمانی را توضیح می دهیم. اگر علاقه‌مندید حروف اضافه زمانی در زبان آلمانی را هم یاد بگیرید، می‌توانید به مطلبی که در همین سایت برای شما آماده شده مراجعه کنید.
حروف اضافه مکانی در آلمانی با داتیو برای موقعیت ثابت
از این حروف اضافه مکانی وقتی استفاده می‌کنیم که بخواهیم بگوییم چیزی یا کسی در یک جای مشخص قرار دارد برای جواب دادن به سؤال کجا؟ یا ?Wo.
| حروف اضافه مکانی آلمانی با Dativ |
|---|
| حرف اضافه | معنی | مثال |
|---|
| in | در داخل | Ich bin in der Schule من در مدرسه هستم. |
| an | کنار چسبیده به | Das Bild hängt an der Wand تصویر روی دیوار آویزان است. |
| auf | روی سطحی | Das Buch liegt auf dem Tisch کتاب روی میز قرار دارد. |
| unter | زیر | Die Katze schläft unter dem Bett گربه زیر تخت خوابیده است. |
| über | بالای بدون تماس | Die Lampe hängt über dem Tisch چراغ بالای میز آویزان است. |
| vor | جلوی | Er steht vor dem Haus او جلوی خانه ایستاده است. |
| hinter | پشت | Der Garten ist hinter dem Haus باغ پشت خانه است. |
| neben | کنار بدون تماس | Sie sitzt neben mir او کنار من نشسته است. |
| zwischen | بین | Der Tisch steht zwischen den Stühlen میز بین صندلی‌ها قرار دارد. |
حروف اضافه مکانی در آلمانی با آکوزاتیو (برای جهت و حرکت)
از این حروف اضافه مکانی در زبان آلمانی زمانی استفاده می‌کنیم که بخواهیم نشان دهیم چیزی یا کسی به سمت یک مکان حرکت می‌کند (برای جواب دادن به سؤال به کجا؟ یا ?Wohin.
| حروف اضافه مکانی با Akkusativ |
|---|
| حرف اضافه | معنی | مثال |
|---|
| in | به داخل | Ich gehe in die Schule من به مدرسه می‌روم. |
| an | به کنار | Er geht an die Tür او به سمت در می‌رود. |
| auf | به روی | Ich lege das Buch auf den Tisch من کتاب را روی میز می‌گذارم. |
| unter | به زیر | Die Katze läuft unter das Bett گربه به زیر تخت می‌رود. |
| über | به بالای | Er springt über den Zaun او از روی حصار می‌پرد. |
| vor | به جلوی | Ich stelle das Auto vor das Haus من ماشین را جلوی خانه می‌گذارم. |
| hinter | به پشت | Er geht hinter das Gebäude او به پشت ساختمان می‌رود. |
| neben | به کنار | Sie setzt sich neben mich او کنار من می‌نشیند. |
| zwischen | به بین | Ich stelle den Stuhl zwischen die Tische من صندلی را بین میزها می‌گذارم. |
⚠️نکته: همان طور که قبلا هم اشاره کردیم وقتی حرکت به سمت یک مکان رو بیان می‌کنیم، باید از حالت آکوزاتیو (Akkusativ) استفاده کنیم.
- یعنی اسامی مذکر که در حالت مفرد هستند، den می‌گیرند.
- اسامی خنثی و مونث تغییری در حرف تعریفشون ندارند (فقط die و das رو حفظ می‌کنند).
- برای اسامی جمع در آکوزاتیو حرف تعریف die ثابت می ماند(مانند مؤنث)، ولی در داتیو به den تغییر می‌کند و یک n به آخر اسم اضافه می‌شود.
💡 مثال
✅ Ich lege das Buch auf den Tisch (من کتاب را روی میز می‌گذارم.) ← چون Tisch مذکراست، den استفاده کردیم.
✅ Ich gehe in die Schule (من به مدرسه می‌روم.) ← چون Schule مونث است، die بدون تغییر است.
اگر همین مکان‌ها ثابت باشند و حرکتی در کار نباشد، باید از حالت داتیو (Dativ) استفاده کنیم.
💡 مثال
✅ Das Buch liegt auf dem Tisch (کتاب روی میز قرار دارد.) ← چون حرکتی نیست، dem به‌جای den آمده است.
پس به طور خلاصه:
- حرکت ← آکوزاتیو
- ثابت بودن ← داتیو
حروف اضافه مکانی در زبان آلمانی( دوحالته)
حروف اضافه‌ای که در بالا ذکر شدند:
- an
- auf
- hinter
- in
- neben
- über
- unter
- vor
می‌توانند هم با داتیو و هم با آکوزاتیو به کار بروند. تفاوت در این است:
- اگر بتوانید سؤال ?Wo (کجا؟) بپرسید، یعنی Dativ است.
- اگر بتوانید ?Wohin (به کجا؟) بپرسید، یعنی Akkusativ است.
💡مثال برای مقایسه:
✅ Ich bin in der Schule(من در مدرسه هستم - ثابت، داتیو)
✅ Ich gehe in die Schule (من به مدرسه می‌روم - حرکت، آکوزاتیو)
حروف اضافه مکانی در آلمانی فقط با آکوزاتیو
- durch (از میان) ← Er geht durch den Park (او از میان پارک عبور می‌کند.)
- gegen (به سمت) ← Ich laufe gegen die Tür (من به سمت در می‌دوم.)
- ohne (بدون) ← Sie geht ohne mich (او بدون من می‌رود.)
- für (برای - کمتر مکانی، بیشتر مفهومی)← Dieses Geschenk ist für dich (این هدیه برای توست.)
حروف اضافه مکانی در آلمانی فقط با داتیو
- bei (نزد، در) ← Ich bin bei meiner Oma (من پیش مادربزرگم هستم.)
- von (از) ← Ich komme von der Arbeit (من از سر کار می‌آیم.)
- zu (به سمت) ← Ich gehe zu dem Arzt (من به دکتر می‌روم.)
⚠️نکته: فعل‌ها تعیین‌کننده‌اند:
- بعضی افعال مثل liegen (دراز کشیدن)، stehen (ایستادن) و sitzen (نشستن) معمولاً با داتیو می‌آیند چون موقعیت ثابت را نشان می‌دهند.
- افعال حرکتی مثل gehen (رفتن)، legen (گذاشتن) و stellen (قرار دادن) با آکوزاتیو همراه هستند.